“Tháng giêng ăn rết, tháng hai ăn nhện, tháng ba ăn nem”, những câu ca dao tục ngữ dân gian ấy từ bao đời nay vẫn in sâu trong tâm trí mỗi người con đất Việt. Mỗi dịp lễ Tết đến xuân về, mâm cơm gia đình lại rộn ràng hơn với những món ăn truyền thống, và Xôi Ngũ Sắc chính là một trong số đó. Không chỉ đơn thuần là món ăn ngon, xôi ngũ sắc còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện nét đẹp văn hóa ẩm thực Việt Nam.
Nguyên liệu cho món Xôi Ngũ Sắc
Để tạo nên món xôi ngũ sắc đẹp mắt và thơm ngon, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
- Gạo nếp cái hoa vàng: 500 gram (chọn loại nếp mới, hạt đều, tròn mẩy)
- Lá dứa: 1 bó nhỏ (chọn lá tươi, xanh mướt)
- Lá cẩm tím: 1 bó nhỏ (chọn lá già, màu tím đậm)
- Gấc chín: 1 quả (chọn quả gấc chín đỏ, nhiều hạt)
- Đậu xanh đã cà vỏ: 200 gram
- Dừa nạo: 50 gram
- Muối tinh: 1/2 thìa cà phê
- Đường kính trắng: 50 gram
Nguyên liệu xôi ngũ sắc
Cách chế biến Xôi Ngũ Sắc
1. Sơ chế nguyên liệu
- Gạo nếp vo sạch, ngâm nước lạnh khoảng 6-8 tiếng hoặc ngâm qua đêm cho gạo nở mềm.
- Lá dứa rửa sạch, xay nhuyễn với một chút nước, lọc lấy nước cốt.
- Lá cẩm tím rửa sạch, đun sôi với 1 lít nước trong khoảng 15 phút, lọc lấy nước cốt.
- Gấc bổ đôi, lấy phần hạt gấc có màng đỏ, trộn với 1 thìa cà phê rượu trắng, bóp nhẹ cho tan đều màu.
- Đậu xanh đồ chín, tán nhuyễn với đường, vo thành từng viên nhỏ.
2. Tạo màu cho xôi
- Chia gạo nếp đã ngâm thành 5 phần bằng nhau.
- Phần 1: giữ nguyên màu trắng của gạo nếp.
- Phần 2: trộn đều với nước cốt lá dứa.
- Phần 3: trộn đều với nước cốt lá cẩm.
- Phần 4: trộn đều với phần gấc đã bóp nhuyễn.
- Phần 5: để riêng, không tạo màu.
Tạo màu cho xôi ngũ sắc
3. Hấp xôi
- Cho từng phần gạo nếp đã trộn màu vào xửng hấp, dàn đều. Hấp xôi trong khoảng 30-40 phút cho đến khi xôi chín dẻo.
- Xôi chín, bạn dùng đũa xới đều cho xôi tơi, rắc thêm chút muối tinh cho đậm đà.
Câu chuyện về món Xôi Ngũ Sắc
Xôi ngũ sắc không chỉ là món ăn truyền thống mà còn là biểu tượng của văn hóa lúa nước, của sự no đủ và may mắn. Theo lời cô Ba – một chuyên gia ẩm thực nổi tiếng chia sẻ trong cuốn sách “Ẩm thực Việt – Hương vị quê hương”: “Mỗi màu sắc của xôi đều mang một ý nghĩa riêng. Màu trắng tinh khôi của gạo nếp tượng trưng cho Kim – mong muốn một năm mới đủ đầy, sung túc. Màu xanh của lá dứa tượng trưng cho Mộc – cầu mong cho mưa thuận gió hòa, cây trái tốt tươi. Màu tím của lá cẩm tượng trưng cho Thủy – hy vọng cho nguồn nước dồi dào, vạn vật sinh sôi. Màu đỏ của gấc tượng trưng cho Hỏa – niềm tin vào một năm mới ấm no, hạnh phúc. Và màu vàng của đậu xanh tượng trưng cho Thổ – cầu cho đất đai màu mỡ, mùa màng bội thu.”
Xôi ngũ sắc hoàn thành
Mẹo để có món Xôi Ngũ Sắc thơm ngon, đẹp mắt
- Chọn loại gạo nếp ngon, hạt đều, tròn mẩy để xôi dẻo và thơm hơn.
- Nên ngâm gạo nếp qua đêm để gạo nở đều, khi hấp xôi sẽ dẻo và không bị sượng.
- Có thể thay thế lá cẩm tím bằng quả thanh long ruột đỏ hoặc củ dền để tạo màu sắc đa dạng.
- Bạn có thể tham khảo thêm cách làm cơm lam để bổ sung vào thực đơn các món ăn từ gạo nếp của gia đình.
Lợi ích dinh dưỡng của Xôi Ngũ Sắc
Xôi ngũ sắc không chỉ đẹp mắt mà còn rất bổ dưỡng. Gạo nếp cung cấp năng lượng, chất xơ, vitamin B1, B2. Các loại lá, củ, quả dùng để tạo màu sắc cho xôi cũng rất giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, tốt cho sức khỏe.
Kết luận
Xôi ngũ sắc là món ăn truyền thống mang đậm giá trị văn hóa và tinh thần của người Việt. Hy vọng với công thức chi tiết và những mẹo nhỏ mà HuniFood chia sẻ, bạn có thể tự tay thực hiện món xôi ngũ sắc thơm ngon, đẹp mắt để chiêu đãi cả gia đình. Đừng quên để lại bình luận và chia sẻ thành quả của bạn với HuniFood nhé! Hãy ghé thăm HuniFood thường xuyên để khám phá thêm nhiều công thức nấu ăn hấp dẫn khác.
